In de slumschooltjes krijgen de kinderen een eerste onderricht, met als doel zoveel mogelijk kinderen klaar maken voor het reguliere onderwijs. Indien het reguliere onderwijs voor de ouders niet betaalbaar blijkt, worden gemotiveerde kinderen gesponsord door Ruchika, zodat intelligente kinderen van de slums toch kunnen deelnemen aan de lessen in de "gewone" scholen. Naast het schoolgeld wordt ook voorzien in de nodige uniformen, schooltassen, tekstboeken en oefenboeken. Ook zorgt Ruchika voor hulp bij huiswerk en bijlessen indien nodig.
Elk jaar slaagt Ruchika er in om kinderen zo toch naar het reguliere onderwijs te oriënteren. Vorig jaar werden 69 meisjes gesponsord zodat ze toch het normale onderwijs konden volgen.
Sinds 2010 is de wet "Right to Education" van toepassing, waardoor de overheid moet zorgen dat elk kind naar school kan gaan. Onder die wet kan alleen de overheid schooltjes hebben. Gezien de moeilijke situatie van slumkinderen en de werkmethode van Ruchika, is er een overeenkomst geweest tussen overheid en Ruchika dat de overheid onze schooltjes kan gebruiken, en dat onze leerkrachten assisteren in het onderwijs.
Dit was een moeilijke evenwichtsoefening die na 2 jaar is gestopt. In de Governementele scholen zijn de leerkrachten erg streng, en is de stok schijnbaar een onmisbaar instrument ...Ook is er geen plaats voor spelend leren, een techniek van Ruchika. En om slumkinderen huiswerk op te dragen is helemaal niet doenbaar, in hun kleine huisjes leeft iedereen samen, en de ouders hebben geen leertraditie. Dus was er veel drop-out van slumkinderen.
Om dit te ondervangen is Ruchika een eigen bijlesprogramma opgestart, waarbij de kinderen voor en na de les in de Ruchikaschooltjes hun lessen worden overlopen en moeilijke items worden aangepakt. Waar in de overheidsklassen niet ieder kind individueel wordt gevolgd, is dat in onze bijlessen wel zo, en leren de kinderen eerst in kleine groepjes, en daarna twee aan twee. Met succes, want een grote studie over 2000 slumkinderen van Ruchika in vergelijking met 2000 kinderen uit de overheidsscholen zonder bijlessen geeft een schitterend resultaat voor de Ruchika kinderen: zij halen op de nationale test 74% tegen 49% voor de controlegroep! En dank zij het Ruchikawerk zetelen er nu in elke beheerraad van de Overheidsscholen minstens twee ouders uit de slum!
Ruchika beheert een honderdtal schooltjes die werken met kinderen uit de slums, van 6 tot 14 jaar. De centra zijn gelegen in de slums, of in de nabijheid ervan. Voor een schooltje wordt opgestart, zijn er meerdere samenkomsten - "buurtwerk" - met de slumbewoners, want zij moeten instaan voor de bouw en het onderhoud van de slumschool. Door die verantwoordelijkheid bij de slumbewoners zelf te leggen is Ruchika zeker van de motivatie en betrokkenheid van de slumgemeenschap. Het onderwijs is gefocust op het kind en draait voornamelijk rond de dagelijkse activiteiten. Spelenderwijs worden begrippen bijgebracht. Zelf ontworpen materiaal, en objecten uit de onmiddellijke omgeving worden intensief gebruikt: bomen, bladeren, fruit, zand, water, steen, zaden, hout, ijzer, enz… Er worden inspanningen geleverd om de school te ervaren als een aangename plaats om te verblijven en te leren. Zoals bij de platformschooltjes, wordt ook hier voorzien in het verstrekken van maaltijden, medicatie en medische zorg. Ook wordt er aandacht besteed aan raadgevingen ivm drugsmisbruik, prostitutie, enz... Verder wordt er in dezelfde schooltjes 's namiddags en 's avonds bijles gegeven voor slumkinderen die inmiddels in het gewone onderwijs zitten. Vorig schooljaar kregen zo 700 kinderen bijles.
Ruchika organiseert beroepsopleiding voor straatkinderen en kinderen uit de slums, vanaf 14 jaar, die reeds in contact staan met de organisatie. In dit centrum kunnen straatkinderen en kinderen uit de slums die reeds eerder contact hadden met de stichting, (slumschooltjes) een opleiding volgen in snit en naad, keuken of hotelbediening.
In 6 crèches en 25 balwadi's (kleuterklasjes), gelokaliseerd in verschillende slums van Bhubaneswar, worden kinderen van 6 maand tot 6 jaar, van werkende moeders, van zieke of zwangere moeders uit de slums opgevangen. De kinderen krijgen voeding, gezondheidszorg, vaccinatie en pre-schoolopvoeding. Jaarlijks slaagt Ruchika erin om zo honderden kleuters voor te bereiden op het eerste klasje van het reguliere onderwijs, én hun ouders te overtuigen om hun kinderen naar de reguliere school te laten gaan. Vorig jaar werden 1217 kleuters opgevangen in een Balwadi kleuterklas. 153 baby's en peuters vonden een plaats in één van de 6 crèches.
Kinderen die niet naar school kunnen gaan, omdat ze voor hun broertjes en zusjes moeten zorgen, kunnen dank zij deze crèches en balwadi's toch les volgen in de slumschooltjes en later in het gewone onderwijs.
